O ΓΚΑΛΟΥΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΣΥΜΜΕΤΡΙΑΣ IAN STEWART

Το πρόσωπο που άλλαξε την πορεία των μαθηματικών ήταν ο
Εβαρίστ Γκαλουά. Η ημερομηνία της μονομαχίας με τον αντίζηλό
του ήταν δεδομένη. Κι αυτός ο ιδιοφυής εικοσάχρονος, αντί να
εξασκείται στη σκοποβολή, προσπαθούσε νυχθημερόν να βρει τη
λύση στο γρίφο που κληρονόμησε από τον Άμπελ:
ποιος είναι ο μαθηματικός τύπος που δίνει τις λύσεις της
πεμπτοβάθμιας εξίσωσης;
Συμμετρία: η έννοια-κλειδί στα έργα των εικαστικών,
των αρχιτεκτόνων και των μουσικών. Όμως, για τους μαθηματικούς,
η «συμμετρία των εξισώσεων» παρέμενε, στο διάβα των αιώνων,
μια αγωνιώδης αναζήτηση.
Μια παράξενη ιστορία ανακάλυψης με πλήθος εκκεντρικών
πρωταγωνιστών: ο βαβυλώνιος γραφέας, ο αναγεννησιακός
χαρτοπαίχτης Καρντάνο που έκλεβε μαθηματικές μεθόδους,
ο αδικοχαμένος φυματικός Άμπελ, ο «πρίγκιπας των μαθηματικών»
Γκάους, το ορόσημο Γκαλουά, ο ευγενής Χάμιλτον που -στο ντελίριο
της οινοποσίας- σκάλισε τις απαράμιλλης έμπνευσης εξισώσεις του
πάνω σε μια πέτρινη γέφυρα, ο Κίλινγκ και οι ομάδες Λι με τις 248
διαστάσεις, ο Αϊνστάιν και οι θεωρητικοί φυσικοί της κβαντικής
μηχανικής που περιγράφουν το σύμπαν...
Χαράματα, λίγο πριν ξεκινήσει για τη θανάσιμη μονομαχία, γράφει:
«...δεν μπορεί να επιλυθεί, επειδή έχει τον εσφαλμένο τύπο συμμετρίας...».
Συγκεντρώνει βιαστικά όλες τις πρωτόγνωρες επινοήσεις του για τη
«θεωρία ομάδων», και φεύγει... για χάρη μιας γυναίκας.
Ο Γκαλουά δέχεται μια αρχαία μαθηματική παράδοση, την άλγεβρα,
και εφευρίσκει σ' αυτήν ένα νέο εργαλείο για τη μελέτη της συμμετρίας.
Κρατά στο χέρι του το κλειδί για τη βασιλική οδό προς το αύριο.
Σήμερα, η μελέτη των «ομάδων συμμετρίας» που συνδέονται με τους
οκταδικούς αριθμούς, ίσως σηματοδοτεί την ενοποίηση κβαντικής
θεωρίας, σχετικότητας, και υπερχορδών. Η ύπαρξη του σύμπαντος
ερμηνεύεται και η πολυπόθητη «Θεωρία των Πάντων» βρίσκεται σε
απόσταση αναπνοής.

IAN STEWART
Καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Warwick, στην Αγγλία.
Το 1997 τιμήθηκε με το Μετάλλιο Φάραντεϊ της Βασιλικής Εταιρείας,
για την εξαιρετική ικανότητά του να μεταδίδει τα μαθηματικά στο ευρύ
κοινό, και το 2001 εξελέγη Εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας.

Αρθρογραφεί τακτικά στα περιοδικά New Scientist, Scientific American,
Nature, και παρουσιάζει μαθηματικά θέματα σε εκπομπές του BBC.

Είναι ο συγγραφέας των best sellers «Παίζει ο Θεός ζάρια;»,
«Φλάτερλαντ», «Οι μυστικοί αριθμοί», «Είναι ο Θεός Γεωμέτρης;», και
«Επιστολές σε μια νεαρή μαθηματικό».

Τα βιβλία του κυκλοφορούν στην ελληνική γλώσσα από τον
εκδοτικό οίκο ΤΡΑΥΛΟΣ.